Tłusty Czwartek to z pewnością ulubiony dzień wszystkich łasuchów W ten dzień, każdy bez żadnych zahamowań może, a nawet musi (!) pozwolić sobie na chwilę słodkiej przyjemności.

Krótka historia

Historia pączka sięga czasów Starożytnego Rzymu, kiedy to  Rzymianie hucznie świętowali nadchodzącą wiosnę, zażegnując jednocześnie zimę.  Zajadali się najbardziej tłustymi potrawami, szczególnie mięsami i popijali je alkoholem. Jedną z tym przekąsek był właśnie pączek. Wyglądał i smakował on wtedy nieco inaczej niż teraz. Wyrabiany  był z ciasta chlebowego, a nadziewano go słoniną.

Zgodnie z naszą polską tradycją, Tłusty Czwartek to święto obchodzone w ostatni czwartek przed Wielkim Postem.  Niegdyś był to dzień  zwiastujący początek Tłustego Tygodnia, który był czasem wielkiego obżarstwa, nazywano to również mięsopustem, zapustem lub po prostu ostatkami. Wtenczas  należało się najeść do syta i wybawić przed zachowaniem wielkopostnej wstrzemięźliwości oraz umiarkowaniu w jedzeniu i piciu. Podczas tego tygodnia, objadano się najbardziej tłustymi mięsami,  kapustą ze skwarkami, słoniną i owymi pączkami także w mięsnej wersji.

Początek naszych teraźniejszych, słodkich pączków znajdujemy w XVI wieku, kiedy to zaczęto nadziewać nieliczne z nich orzechami i migdałami, a osoba, która na taki trafiła, mogła cieszyć się szczęściem już do końca życia.

Do dzisiaj można zauważyć resztki tego przesądu, kiedy słyszy się, że niezjedzenie chociażby jednego pączka w Tłusty Czwartek, zwiastuje pewne nieszczęście.

Pączek idealny

„Staroświeckim pączkiem trafiwszy w oko mógłby go podsinić, dziś pączek jest tak pulchny, tak lekki, że ścisnąwszy go w ręku znowu się rozciąga i pęcznieje do swojej objętości, a wiatr zdmuchnąłby go z półmiska”.  – tak opisywał perfekcyjne pączki ksiądz, historyk Jędrzej Kitowicz ponad 200 lat temu.

„Podręcznikowy” pączek powinien ważyć od 55 – 75 g, smażony w temperaturze od 175 stopni do 190, co więcej, nie na oleju, a na smalcu! Musi zachować także swój lekko spłaszczony kształt. Idealnie okrągłe pączki świadczą jednie o tym, że ciasto, z jakiego zostały przygotowane, było zbyt gęste. Wokół pączków musi też znajdować się jasny okrąg, dzięki któremu poznać można czy smażone one były na świeżym oleju.

Ciekawostki

Istnieje legenda, głosząca, że dzisiejsze pączki w słodkiej formie, zawdzięczamy berlińskiemu cukiernikowi, który marzył o służbie w pruskim wojsku. Niestety nie był on wystarczająco silny i zdrowy, aby móc do niego wstąpić, dlatego objął stanowisko kucharza wojskowego. Z tej całej radości, przygotował on dla całej armii drożdżowe wypieki z nadzieniem w formie armatnich kul.

Małopolszczanie obchodzili dawniej ten dzień w trochę inny sposób. Tłusty czwartek rozpowszechnił się pod nazwą Combrowy Czwartek. Były to inne obchody, ale i inny powód. Mówi się, że w XVII wieku, wójt Combr, podczas swojego urzędowania, zakazał przekupkom handlowania na krakowskim rynku. Dokładnie rok po jego śmierci, czyli w ostatni czwartek karnawału, ze szczęścia, handlarki wpadły na pomysł urządzenia wielkiej zabawy z tej „okazji”.

Pączki w Stanach Zjednoczonych, to wszechobecnie znane „donuts”. Kształtem przypominają one pierścienie i są odpowiednikiem tzw. pączków wiedeńskich. Jednakże, oprócz typowych „donuts”, Amerykanie również sprzedają „paczkis”! To nic innego, jak nasze, polskie, tradycyjne pączki.  Mało tego, wtorek przed Środą Popielcową świętowany jest w Stanach jako „Paczki’s Day” i jest to dokładne odzwierciedlenie Tłustego Czwartku.

Pączki,  choć tłuste, kaloryczne i niezdrowe,… w dalszym ciągu są częścią naszej tradycji, kultury, więc i naszej narodowej tożsamości. Zatem, bądź Polakiem i… sięgnij po pączka!